Ὁ Χριστὸς μὲ τὴν ὑπομονή του ἔγινε ὑπόδειγμα ὑπομονῆς γιὰ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους. Γιατὶ δὲν ὑπάρχει ἄνθρωπος ποὺ νὰ μὴ δοκιμάσῃ πόνο, νὰ μὴν περάσῃ μικρὲς ἢ μεγάλες θλίψεις. Ὁ πολύαθλος Ἰὼβ λέει· «Τὰ πετεινὰ γεννήθηκαν γιὰ νὰ πετοῦν στὰ ὕψη, κι ὁ ἄνθρωπος γεννήθηκε νὰ κολυμπᾷ στὸν πόνο» (Ἰὼβ 5,7). Ὁ δὲ αἰώνας μας εἶνε αἰώνας τῆς θλίψεως.
Ὦ ἐσεῖς ποὺ ἔχετε κάποιο κρυφὸ πόνο, κρυφὴ πληγή, εἴτε ἀπὸ οἰκείους σας εἴτε ἀπὸ ξένους, ἀτενίστε τὸν Ἐσταυρωμένο καὶ πάρτε θάρρος. «Ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε· ἀλλὰ θαρσεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον». Ὀρφανὰ ποὺ δὲν ἔχετε πατέρα καὶ μάνα, ἰδέστε τὸν Ἐσταυρωμένο ποὺ φωνάζει ἀπ᾽ τὸ σταυρό· Θάρρος, παιδιά μου, μὴν κλονίζεστε! Χῆρες, ποὺ ἤπιατε πικρὸ ποτήρι· «ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε· ἀλλὰ θαρσεῖτε…». Φτωχοὶ οἰκογενειάρχες, ποὺ ἀγωνίζεστε ἀπ᾽ τὸ πρωὶ ὣς τὸ βράδι γιὰ τὸ καρβέλι, θάρρος, ὁ Ἐσταυρωμένος σᾶς εὐλογεῖ. Μητέρες καὶ γυναῖκες ποὺ σᾶς ἐγκατέλειψε ὁ σύζυγος καὶ μείνατε μόνες, θάρρος. Ἀσθενεῖς, ποὺ βογγᾶτε πάνω στὸ κρεβάτι, τὸ ὁποῖο ἔγινε σταυρὸς τοῦ δικοῦ σας Γολγοθᾶ, ἀκοῦστε τὸ Χριστὸ ποὺ σᾶς λέει· «Θαρσεῖτε· ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον». Ἀδελφοί μας ἄνεργοι, ἄστεγοι, κρατούμενοι φυλακῶν, ὑπόδικοι τῶν δικαστηρίων, ἀδελφοί μας τῶν ἀλυτρώτων πατρίδων, ἀδελφοί μας πρόσφυγες καὶ ἀγνοούμενοι· ἀκοῦστε τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ ποὺ σᾶς ἀπευθύνει σήμερα· «Ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε· ἀλλὰ θαρσεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον».
Τὰ λόγια αὐτὰ ἀπευθύνει ὁ Χριστὸς σὲ ὅλους τοὺς πονεμένους ὅλων τῶν αἰώνων, ἀλλὰ κατ᾿ ἐξοχὴν τ᾿ ἀπευθύνει στὰ ἐκλεκτά του παιδιά. Δὲν ὑπάρχουν μόνο τὰ παιδιὰ τῆς νύχτας, μόνο οἱ γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι, μόνο οἱ βλάσφημοι καὶ τὰ καθάρματα τῆς κοινωνίας· ὑπάρχουν καὶ τὰ ἐκλεκτὰ παιδιὰ τοῦ Ἐσταυρωμένου, τὰ παιδιὰ τοῦ φωτός.
* * *
Γι᾿ αὐτὸ κ᾿ ἐγὼ ἀπευθύνομαι πρὸς τὶς γυναῖκες, τοὺς ἄντρες καὶ τὰ παιδιά, ποὺ πιστεύουν ἀκράδαντα στὸν Ἰησοῦ, καὶ λέω·
Ἐκλεκτὰ παιδιὰ τοῦ Ἐσταυρωμένου, φάλαγγα ἱερὴ ἀνδρῶν, μυροφόρων γυναικῶν καὶ παιδιῶν, ποὺ τολμᾶτε στὸν αἰῶνα αὐτὸν νὰ κάνετε τὸ σταυρό σας, νὰ μιλᾶτε γιὰ τὸ Χριστὸ καὶ ν᾿ ἀντιστέκεστε στὸ ῥεῦμα τῆς ἁμαρτίας πηγαίνοντας κόντρα μὲ τὶς αἰσχρὲς ἐπιθυμίες τοῦ κόσμου· πρὸς ἐσᾶς κατ᾿ ἐξοχὴν ἀπευθύνεται ὁ Κύριος καὶ λέει· «Ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε· ἀλλὰ θαρσεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον».
Θὰ ὑποφέρετε, θὰ σταυρωθῆτε ἀπὸ τὸν κόσμο, ἀλλὰ ἔχετε θάρρος. Ἡ τελικὴ νίκη δὲν ἀνήκει στοὺς πονηροὺς καὶ διεφθαρμένους, τοὺς ἀπίστους καὶ ὑλιστάς· ἡ νίκη εἶνε τοῦ Ἐσταυρωμένου. «Θαρσεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον». Ὅσο πιὸ κοντὰ εἶστε στὸν Ἐσταυρωμένο, ὅσο περισσότερο προσπαθεῖτε νὰ ζῆτε κατὰ Χριστόν, νὰ ἐφαρμόζετε τὶς ἄχραντες ἐντολές του, νὰ μοιάζετε σ᾿ αὐτόν, τόσο περισσότερο θὰ θλίβεσθε.
Κοντὰ στὸ σταυρὸ τοῦ Ἐσταυρωμένου θὰ ὑψωθῇ καὶ ὁ δικός σας σταυρός, μαζὶ μὲ ἕνα πλῆθος ἄλλων σταυρῶν. Ἀλλὰ «θαρσεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον». Ἡ νίκη θά ᾽νε δική μας.
Ἀπὸ τὰ δάκρυα θὰ βγῇ κάτι μεγάλο. Εἶπε κάποιος· Ὅποιος δὲν ἔβρεξε τὸ προσκέφαλό του μὲ τὰ δάκρυα, δὲν γνώρισε τὸ Θεό. Πρέπει νὰ κλάψουμε, νὰ πονέσουμε, νὰ διέλθουμε ἀπὸ τὸ καμίνι τῶν θλίψεων, γιὰ νὰ καθαριστοῦμε. Ὅπως ὁ χρυσὸς καθαρίζεται μὲ τὴ φωτιά, ἔτσι καὶ οἱ ἐκλεκτὲς ψυχὲς λάμπουν μέσα στὶς θλίψεις.
Τὸ μεγαλύτερο σχολεῖο τοῦ κόσμου εἶνε τὸ πανεπιστήμιο τοῦ πόνου καὶ τῶν θλίψεων. Μόνο ὅσοι πέρασαν ἀπ᾿ αὐτὸ τὸ καμίνι, μόνο ὅσοι κοιμήθηκαν στὶς φυλακές, ὅσοι συκοφαντήθηκαν, ὅσοι ὑπέστησαν τὰ πλήγματα τοῦ κόσμου καὶ ἔκλαψαν, μόνο αὐτοὶ γνώρισαν τὸ βάθος τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς. Καὶ ὁ Χριστὸς εἶνε τὸ ὑπόδειγμά τους· αὐτὸν ἀτενίζουν, ἀπ᾿ αὐτὸν ἀντλοῦν ὑπομονὴ καὶ δύναμι, καὶ ἀπὸ τὶς θλίψεις περιμένουν νὰ βγῇ κάτι καλό· περιμένουν ἀπὸ τὸ πικρὸ νὰ βγῇ γλυκύ.
Ἡ ἰατρικὴ κατώρθωσε ἀπὸ τὸ δηλητήριο τῆς κόμπρας, τοῦ φαρμακεροῦ αὐτοῦ φιδιοῦ, νὰ βγάλῃ φάρμακο σωτήριο ποὺ θεραπεύει ἀρρώστιες. Καὶ ἡ πίστι στὸ σταυρὸ γνωρίζει ἀπὸ τὶς θλίψεις νὰ ἐξάγῃ τὸ φάρμακο τῆς σωτηρίας, νὰ ἐξάγῃ ἀπὸ τὸ πικρὸ γλυκύ.
Θαρσεῖτε λοιπόν, παιδιὰ τῶν μεγάλων θλίψεων. Δὲν εἴμαστε ὀρφανοί. Ἔχουμε μαζί μας τὸ Χριστό. Μαζί του θ᾿ ἀνεβοῦμε βῆμα πρὸς βῆμα τὴν κλίμακα τοῦ Γολγοθᾶ, γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ ὕψος ὅπου μᾶς καλεῖ Ἐκεῖνος.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Τριάδος Πτολεμαΐδος τὴν 23-4-1976. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 9-4-1999, ἐπανέκδοσις 14-3-2020.